Zaimki which i that pojawiają się w języku angielskim na każdym kroku. Choć czasem wydają się podobne, w rzeczywistości różnice między nimi są znaczące. Na szczęście, ich zrozumienie wcale nie jest trudne – trzeba tylko zapamiętać kilka zasad i ćwiczyć ich użycie w praktyce.
W tym artykule wyjaśniamy, jak rozróżniać zaimki which i that oraz używać ich bez wątpliwości. Podpowiemy też, jak wygląda ich zastosowanie w formalnym i nieformalnym języku oraz kiedy najczęściej popełniane są błędy. Jeśli chcesz brzmieć naturalnie po angielsku – czytaj dalej! 😉
Czym są zaimki w języku angielskim?
Zaimki angielskie, czyli pronouns, to słowa, które zastępują rzeczowniki lub frazy rzeczownikowe. Umożliwiają nam płynną wypowiedź bez konieczności powtarzania tego samego wyrazu. W języku angielskim wyróżniamy kilka rodzajów zaimków:
➡️ zaimki osobowe – personal pronouns (dzielą się na subject pronouns, np. I, you, he oraz object pronouns, np. me, you, him),
➡️ zaimki dzierżawcze – possessive pronouns (np. mine, hers, ours),
➡️ zaimki zwrotne – reflexive pronouns (np. myself, himself, ourselves),
➡️ zaimki pytające – interrogative pronouns (np. who, which, what),
➡️ zaimki wskazujące – demonstrative pronouns (np. this, that, those),
➡️ zaimki nieokreślone – indefinite pronouns (np. somebody, anyone, anything),
➡️ zaimki wzajemne – reciprocal pronouns (np. each other, one another’s),
➡️ zaimki względne – relative pronouns (np. whom, which, that).
W naszym artykule skupimy się na zasadach zastosowania zaimków which oraz that. Kiedy ich używamy? Jak nie popełnić błędów? Wyjaśniamy wszystko krok po kroku. 😊
Which – kiedy używamy?
💡 Which jest słowem, którego używamy do zadawania pytań i wprowadzania zdań względnych (relative clauses).
Zastosowania which
💡 Which jako zaimek pytający i określnik:
Which stosujemy w pytaniach i stwierdzeniach pośrednich, w celu uzyskania konkretnej informacji:
Which bus are you taking? – Którym autobusem jedziesz?
Which time works best for you: 7 p.m. or 8 p.m.? – Która godzina najbardziej Ci pasuje: 7. czy 8. wieczorem?
The players were asked which famous athletes they admire. – Zawodników zapytano, których znanych sportowców podziwiają.
💡Which mylone jest czasem z what – obu wyrazów używamy, żeby zadać pytania, jednak which stosujemy, gdy istnieje ograniczony zakres odpowiedzi, natomiast what używane jest częściej, gdy zakres odpowiedzi nie jest ograniczony:
Which city is the capital of Poland: Warsaw or Krakow? – Które miasto jest stolicą Polski: Warszawa czy Kraków?
What’s the capital of Poland? – Jaka jest stolica Polski?
💡Which w zdaniach względnych (relative clauses):
W zdaniach względnych which stosujemy, kiedy chcemy odnieść się do zwierząt i rzeczy:
This is the book which my friend is reading at the moment. – To jest ta książka, którą mój przyjaciel aktualnie czyta.
💡 Which pozwala również wprowadzić zdanie względne, gdy odnosi się ono do całego zdania:
He seemed quieter than usual, which was because he was very tired. – Wydawał się bardziej cichy niż zwykle, ponieważ był bardzo zmęczony.
💡 Which często stosujemy z przyimkami – w bardziej formalnej wersji przyimek umieszczamy bezpośrednio przed zaimkiem względnym, natomiast w wersji nieformalnej – na końcu zdania względnego:
There are several small parks in the area in which a variety of birds can be found. – W okolicy znajduje się kilka małych parków, w których można spotkać różnorodne ptaki.
This is the phone number which you were looking for. – To jest ten numer telefonu, którego szukałeś.
💡 Konstrukcja which + of
Konstrukcji which + of używamy przed innymi określnikami i zaimkami:
Which of the following attributes are important when choosing a new manager? – Które z poniższych cech są ważne przy wyborze nowego kierownika?
Which of these styles do you like the most? – Który z tych stylów najbardziej ci się podoba?
Which of your brothers lives in Gdańsk? – Który z twoich braci mieszka w Gdańsku?
👉 Przykłady wykorzystania which
The dress, which you bought yesterday, will be perfect for the party. – Sukienka, którą kupiłaś wczoraj, będzie idealna na imprezę.
Which is the correct answer? – Która odpowiedź jest prawidłowa?
What happened to the house which you were thinking about buying? – Co się stało z domem, który chciałeś kupić?
The office, which is located on the ground floor, has French doors to the garden. – Biuro, które znajduje się na parterze, ma drzwi balkonowe wychodzące na ogród.
She forgot her umbrella, which was very unfortunate because it rained all day. – Zapomniała parasolki, co było bardzo pechowe, bo cały dzień padało.
The car, which she bought from a friend, turned out to be a real bargain. – Samochód, który kupiła od przyjaciela, okazał się prawdziwą okazją.
This is the room which has three windows and a hidden door behind the curtain. – To pokój, który ma trzy okna i ukryte drzwi za zasłoną.
Which shirt matches these trousers best: the blue one or the red one? – Która koszula najlepiej pasuje do tych spodni: niebieska czy czerwona?
[BEZPŁATNY E-BOOK]
SZYBKA RANDKA Z ANGIELSKIM
10 praktycznych rzeczy, które powiedziałby Ci na pierwszej randce j. angielski… gdyby mógł mówić.
Wypełnij formularz, a podarujemy Ci ebooka z praktycznymi wskazówkami dotyczącymi nauki angielskiego.
Dodatkowo w kolejnych mailach przekażemy Ci mnóstwo wartościowej wiedzy, narzędzi oraz innych przydatnych materiałów, które możesz wykorzystać samodzielnie.
That – kiedy używamy?
💡 That jest bardzo powszechnym słowem – zarówno w piśmie jak i w mowie. Używamy go jako określnika, zaimka wskazującego, zaimka względnego oraz spójnika wprowadzającego zdania podrzędne typu „that”.
Zastosowania that
💡 That jako określnik i zaimek:
That stosujemy najczęściej, aby wskazać jedną rzecz lub osobę (rzeczownik w liczbie pojedynczej). Odnosi się zwykle do czegoś, co znajduje się dalej od mówiącego – może być bliżej słuchacza lub nawet poza zasięgiem wzroku obu osób.
Can you pass me that black pen over there? – Czy możesz mi podać ten czarny długopis? (określnik)
That’s Ania in the blue dress, isn’t it? – To Ania w niebieskiej sukience, prawda? (zaimek)
💡 That wykorzystujemy także, kiedy odwołujemy się do całego zdania:
Q: We’re having a few friends over for a movie night. Would you like to come?
A: That sounds great.
Q: Kilku znajomych przyjdzie do nas na wieczór filmowy. Masz ochotę przyjść?
A: Brzmi świetnie.
💡 That jako zaimek względny:
That używamy też, wprowadzając zdania względne określające (defining relative clauses). Zastępuje wtedy who, whom lub which, gdy odnosimy się do ludzi, zwierząt i rzeczy. Jest to mniej formalna forma, częściej używana w codziennym języku.
He picked up the sweater that he had left on the sofa. – Podniósł sweter, który zostawił na sofie.
💡 Zdania podrzędne typu „that”:
That używamy również, by wprowadzić zdanie podrzędne po niektórych czasownikach, przymiotnikach i rzeczownikach. Pełni funkcję spójnika.
I admit that I was wrong. – Przyznaję, że się myliłem.
I don’t want you to think that I don’t care. – Nie chcę, żebyś myślał, że mi nie zależy.
Are you sure that the girl you saw was his sister? – Czy jesteś pewna, że dziewczyna, którą widziałaś, była jego siostrą?
I share his belief that this law needs to change. – Podzielam jego pogląd, że to prawo należy zmienić.
💡 Inne zastosowania that:
➡️ Konstrukcja that’s + przymiotnik: korzystamy z niej, gdy chcemy zareagować na to, co mówi druga osoba, i pokazać, że jej słuchamy.
A: The accident happened right in front of my eyes.
B: That’s awful.
A: Wypadek wydarzył się na moich oczach.
B. To okropne.
➡️ Konstrukcja not that + przymiotnik: służy do uprzejmego zakwestionowania tego, co powiedział rozmówca – gdy się z tym nie zgadzamy (sens: „nie bardzo” / „nie tak jak myślisz”).
A: I really wouldn’t be surprised if he won an Oscar.
B: I don’t think he was that good.
A: Naprawdę nie zdziwiłbym się, gdyby wygrał Oscara.
B: Nie uważam, żeby był aż tak dobry.
👉 Przykłady wykorzystania that
You are the singer that won the competition! – To ty jesteś tą piosenkarką, która wygrała konkurs!
I think that you are right. – Myślę, że masz rację.
It’s very important, that you finish on time. – To bardzo ważne, żebyś skończył na czas.
I didn’t know that English will be so hard. – Nie wiedziałam, że angielski będzie taki trudny.
The present that you gave them was very thoughtful. – Prezent, który im dałeś, był bardzo miły.
The classes that I have on Mondays take place here. – Zajęcia, które mam w poniedziałki, odbywają się tutaj.
I still remember the moment that we left from the station and saw the sea. – Wciąż pamiętam moment, w którym wyjechaliśmy ze stacji i zobaczyliśmy morze.
Czym różni się that od which?
That i which to słowa, które odgrywają zupełnie inne role zarówno w języku pisanym, jak i mówionym – mimo to bywają mylone. W poniższej tabelce znajdziesz zestawienie, które pomoże Ci zrozumieć kluczowe różnice między nimi.
| CECHA | WHICH | THAT |
|---|---|---|
| DO CZEGO SIĘ ODNOSIMY? | zwierzęta i rzeczy | ludzie, zwierzęta i rzeczy |
| TYP ZDANIA WZGLĘDNEGO | zdania względne określające i nieokreślające (defining & non-defining relative clauses) | zdania względne określające (defining relative clauses) |
| TYP INFORMACJI | nieistotne szczegóły i kontekst | kluczowe informacje, dostarcza dodatkowych informacji |
| CZY MOŻNA KORZYSTAĆ Z PRZECINKÓW? | tak | generalnie ich unikamy, chyba że that występuje we wtrąceniu |
Zaimki w zdaniach względnych
Jak już wiesz, which i that to zaimki względne – przyjrzyjmy się teraz ich roli w zdaniu.
💡 Zaimki względne (relative pronouns) wprowadzają tzw. zdania względne – czyli takie, które opisują lub doprecyzowują rzeczownik. Dzięki nim możemy połączyć dwa zdania w jedno i brzmieć naturalniej. Do najczęściej używanych zaliczamy: who, whom, whose, which oraz that.
💡 W języku angielskim zaimki względne stawiamy w zdaniach po rzeczowniku lub zaimku, do którego się odnoszą i wskazują, o kim lub o czym mówimy.
This is the coffee machine which broke down yesterday.– To ten ekspres do kawy, który zepsuł się wczoraj.
Więcej informacji na temat zaimków względnych i zdań względnych znajdziesz w naszym artykule: Relative clauses, czyli zdania względne w języku angielskim >>>
Przyimki w zdaniach względnych a zaimki
W zdaniach względnych często pojawiają się przyimki – czyli słowa takie jak in, for, with, about itd.
Ich pozycja względem zaimków which i that ma duże znaczenie.
💡 W języku formalnym przyimek zazwyczaj stoi przed zaimkiem względnym:
There are parks in which many birds live. – W okolicy są parki, w których żyje wiele ptaków.
💡 W języku nieformalnym przyimek znajduje się na końcu zdania względnego:
This is the number which you were looking for. – To jest numer, którego szukałeś.
💡 W przypadku zaimka that, przyimki zawsze stawiamy na końcu zdania.
Is this the person that you were talking about? – Czy to o tej osobie mówiłaś?
Znajdź swojego wymarzonego Lektora angielskiego i ucz się, rozmawiając na interesujące Cię tematy!
Maria S.
Stephen Din.
Mikołaj
Podsumowanie
Zaimki which i that wydają się niepozorne, jednak ich właściwe użycie może zadecydować o tym, czy zabrzmisz jak mistrz gramatyki, czy jak ktoś, kto właśnie w biegu „wpadł” na zajęcia z angielskiego. Jeśli chcesz mówić płynnie i pewnie, warto znać nie tylko ich znaczenia, ale też dobrze rozumieć, jakie pełnią role w zdaniach.
Mamy nadzieję, że nasz artykuł sprawi, że te dwa słowa przestaną być zagadką i zaczną „wskakiwać” w zdania jak puzzle na swoje miejsce. 😊
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Co to jest which?
Which jest zaimkiem, który w języku polskim oznacza który / która / które. Używa się go głównie w pytaniach i zdaniach względnych (gdy odnosimy się do zwierząt i rzeczy). Which (w odróżnieniu do what) stosujemy, gdy wybieramy coś spośród ograniczonej liczby możliwości.
Czym różni się that od which?
W skrócie: that używamy w zdaniach względnych, które zawierają informacje kluczowe dla sensu wypowiedzi (defining relative clauses), natomiast which może występować zarówno w zdaniach kluczowych, jak i w takich, które jedynie dodają dodatkową informację (non-defining relative clauses).
Szczegółowe różnice między tymi dwoma zaimkami omówiliśmy w powyższym artykule.
Czy which i that można używać zamiennie?
Nie zawsze. Choć czasem pełnią podobną funkcję, nie są wymienne w każdej sytuacji. W zdaniach nieokreślających (non-defining) musimy użyć which – nie that.
Czy użycie przecinków przed which i that jest obowiązkowe?
W przypadku which w zdaniach nieokreślających, zawsze oddziela się je przecinkami od reszty zdania. Gdy which jest używane w innej funkcji, przecinek niekoniecznie jest potrzebny.
Zdania określające nie są oddzielane przecinkiem, dlatego gdy używamy that w takich konstrukcjach, nie potrzebujemy dodatkowej interpunkcji. Musimy jednak pamiętać, że w przypadku pozostałych funkcji zaimka that, przecinki mogą być konieczne.
Ciekawostka: błędne zapytania „Jakie jest znaczenie rzeczownika which?”
Częstym błędem – zwłaszcza wśród osób stawiających pierwsze kroki w nauce angielskiego – jest mylenie części mowy i np. traktowanie which jako rzeczownika. W wyszukiwarkach pojawiają się nawet pytania o „znaczenie rzeczownika which”, choć w rzeczywistości nie pełni on takiej funkcji.
Potrzebujesz szybkich efektów?
Możemy pomóc – nauka podczas indywidualnych lekcji z doświadczonymi Lektorami to gwarancja szybkich efektów. Angielski od pierwszej minuty i tematyka dostosowana do Twoich zainteresowań pozwolą Ci skutecznie przełamać barierę mówienia.
Odbierz bezpłatną lekcję próbną, podczas której przekonasz się, jak wyglądają lekcje angielskiego online u Talkersów.
