Czas Present Perfect Continuous służy w języku angielskim do opisania sytuacji, która zaczęła się w przeszłości i trwa nadal lub niedawno się zakończyła, a jej skutki są wciąż obecne.
Present Perfect Continuous łączy przeszłość z teraźniejszością i jest często stosowany przez native speakerów. Konstrukcja tego czasu jest nieco bardziej złożona, jednak o wiele prostsza do opanowania niż myśli większość osób uczących się języka angielskiego.
Kiedy używamy czasu Present Perfect Continuous?
Czas Present Perfect Continuous to swego rodzaju połączenie czasów Present Perfect Simple i Present Continuous. Używamy go, mówiąc o sytuacjach, które rozpoczęły się w przeszłości, podkreślając ich czas trwania.
Zastosowanie nr 1
Czas Present Perfect Continuous wykorzystujemy, gdy mówimy o sytuacji, która rozpoczęła się w przeszłości i trwa nadal – w chwili obecnej.
👉 Przykłady zdań
She’s been complaining all week. – Narzekała cały tydzień.
Tomek has been sleeping for over ten hours now. – Tomek śpi już ponad dziesięć godzin.
I have been learning English for two years. – Uczę się angielskiego od dwóch lat.
Zastosowanie nr 2
Czasu Present Perfect Continuous używamy również do opisywania czynności, które rozpoczęły się w przeszłości i zakończyły niedawno, a ich skutki są nadal widoczne.
👉 Przykłady zdań
I’m really tired. I’ve been exercising all morning. – Jestem bardzo zmęczona. Ćwiczyłam cały poranek.
Robert is dirty because he has been painting this room. – Robert jest brudny, bo malował ten pokój.
Somebody has been drinking my juice – the bottle is almost empty! – Ktoś pił mój sok – butelka jest prawie pusta!
Zastosowanie nr 3
Czas Present Perfect Continuous stosujemy także do opisywania czynności, które mają charakter tymczasowy lub się powtarzają.
👉 Przykłady zdań
Ania has been calling you for two hours. – Ania dzwoni do ciebie od dwóch godzin.
I’ve been reading since you left for work. – Czytam, odkąd wyszedłeś do pracy.
Robert has been looking for a new job for months! – Robert od miesięcy szuka nowej pracy!
Nasi Lektorzy wiedzą, jak nauczyć Cię angielskich czasów bez wkuwania setek stron reguł
Gana
Chris
Nina
Budowa czasu Present Perfect Continuous
Mimo, że czas Present Perfect Continuous jest czasem złożonym, jego budowa nie jest skomplikowana.
Zdania twierdzące w Present Perfect Continuous – budowa
Zdania twierdzące w Present Perfect Continuous składają się z operatora have been (has been w trzeciej osobie liczby pojedynczej) i czasownika z końcówką –ing.
Podmiot + have / has been + czasownik z końcówką -ing + reszta zdania
I have been waiting here for a while. – Czekam tu od dłuższego czasu.
Tomek has been living here for two years. – Tomek mieszka tutaj od dwóch lat.
W codziennej komunikacji często używana jest skrócona forma have / has been:
| Liczba pojedyncza | Liczba mnoga |
|---|---|
| I have been – I’ve been | We have been – We’ve been |
| You have been – You’ve been | You have been – You’ve been |
| He / she / it has been – He’s / she’s / it’s been | They have been – They’ve been |
👉 Przykłady zdań twierdzących
They have been studying hard for weeks. – Od tygodni intensywnie się uczą.
Marta has been annoying me all day. – Marta denerwuje mnie cały dzień.
I’ve been looking forward to that trip for months! – Od miesięcy nie mogłem doczekać się tego wyjazdu!
It has been snowing all night. – Całą noc padał śnieg.
She has been cleaning since 8am. – Sprząta od 8 rano.
The editor has been reading my article for two hours. – Redaktor czyta mój artykuł od dwóch godzin.
They have been cooking together at the weekends since they got married. – Od ślubu wspólnie gotują w weekendy.
I’ve been going to the same cafe since I moved to the neighbourhood. – Od kiedy przeprowadziłam się do okolicy, chodzę do tej samej kawiarni.
Zdania przeczące w czasie Present Perfect Continuous – budowa
Aby stworzyć zdanie przeczące w czasie Present Perfect Continuous, wystarczy dodać słówko not między have / has i been.
Podmiot + have / has + not been + czasownik z końcówką -ing + reszta zdania
I haven’t been waiting long. – Nie czekałem długo.
Tomek hasn’t been living here long. – Tomek nie mieszka tu długo.
W codziennej komunikacji rzadko stosuje się have / has not been – częściej używane są skróty, które tworzymy poprzez połączenie have / has z not:
| Liczba pojedyncza | Liczba mnoga |
|---|---|
| I have not been – I haven’t been | We have not been – We haven’t been |
| You have not been – You haven’t been | You have not been – You haven’t been |
| He / she / it has not been – He / she / it hasn’t been | They have not been – They haven’t been |
👉 Przykładowe przeczenia
We haven’t been doing anything wrong! – Nie robiliśmy niczego złego!
Tomek hasn’t been sleeping well lately. – Tomek ostatnio nie sypia dobrze.
They haven’t been in touch lately. – Ostatnio nie utrzymywali kontaktu.
She hasn’t been feeling well since Monday. – Ona od poniedziałku nie czuje się dobrze.
He hasn’t been cleaning his flat since the accident. – Od czasu wypadku nie sprzątał mieszkania.
We haven’t been talking to Paweł since he stole our idea. – Nie rozmawialiśmy z Pawłem, odkąd ukradł nasz pomysł.
He hasn’t been running for office since the last election. – Nie ubiegał się o stanowisko od ostatnich wyborów.
Pytania w czasie Present Perfect Continuous – budowa
Pytania w Present Perfect Continuous, podobnie jak w innych czasach, tworzymy poprzez inwersję, czyli zmianę szyku zdania:
Have / has + podmiot + been + czasownik z końcówką -ing + reszta zdania
Have you been waiting long? – Długo czekałeś?
Has Tomek been working here long? – Czy Tomek długo tu pracuje?
W przypadku pytań szczegółowych słówko pytające umieszczamy na początku zdania:
How long has Tomek been working here? – Jak długo Tomek tu pracuje?
👉 Przykładowe pytania
Has it been raining all night? – Czy padało całą noc?
Has Magda been working all day? – Czy Magda pracowała cały dzień?
Since when have they been looking for a new house? – Od kiedy szukają nowego domu?
What have you been doing since you retired? – Co robiłeś, odkąd przeszedłeś na emeryturę?
How long has he been living here? – Jak długo on tu mieszka?
Since when have you been feeling like that? – Od kiedy tak się czujesz?
Have you been smoking? I can smell cigarettes. – Paliłeś? Czuję zapach papierosów.
Has Ania been going to the same hairdresser since she was a child? – Czy Ania chodzi do tego samego fryzjera od dzieciństwa?
[BEZPŁATNY E-BOOK]
SZYBKA RANDKA Z ANGIELSKIM
10 praktycznych rzeczy, które powiedziałby Ci na pierwszej randce j. angielski… gdyby mógł mówić.
Wypełnij formularz, a podarujemy Ci ebooka z praktycznymi wskazówkami dotyczącymi nauki angielskiego.
Dodatkowo w kolejnych mailach przekażemy Ci mnóstwo wartościowej wiedzy, narzędzi oraz innych przydatnych materiałów, które możesz wykorzystać samodzielnie.
Słowa charakterystyczne dla Present Perfect Continuous
Kiedy budujemy zdania w czasie Present Perfect Continuous, często używamy okoliczników czasu, takich jak recently oraz lately. Sugerują one, że czynność trwa od jakiegoś czasu lub się powtarza.
Określenia czasu w Present Perfect Continuous
→ Recently / Lately – Ostatnio
→ Since – Od (jakiegoś czasu)
→ For – Przez (jakiś czas)
→ All + time expression (day / night / afternoon) – Cały + wyrażenie czasu (dzień / noc / popołudnie)
Czym różni się Present Perfect Continuous od Present Perfect Simple?
Czasy Present Perfect Continuous i Present Perfect Simple są często mylone, ponieważ mają podobne zastosowanie. Zależy ono od kontekstu i tego, co chcemy podkreślić w zdaniu.
Present Perfect Continuous jest używany do opisania czynności, która zaczęła się w przeszłości i trwa w chwili obecnej lub niedawno się zakończyła, ale jej skutki są nadal odczuwalne.
Natomiast Present Perfect Simple stosujemy, gdy mówimy o skutkach czynności zakończonych w przeszłości, doświadczeniach życiowych i sytuacjach, które wydarzyły się w nieokreślonym czasie w przeszłości.
| Present Perfect Continuous | Present Perfect Simple |
|---|---|
| Skupia się na czasie trwania czynności. | Skupia się na rezultacie czynności. |
| Czynność nadal trwa lub właśnie się zakończyła. | Czynność się zakończyła. |
| Kiedy używamy czasowników dynamicznych. | Kiedy używamy czasowników statycznych. |
Należy pamiętać, że w czasach Continuous nie używamy czasowników statycznych. Listę czasowników statycznych oraz dodatkowe informacje dotyczące czasowników statycznych i dynamicznych można znaleźć w naszym artykule: Czas Present Continuous – budowa, wykorzystanie, przykłady >>>
W czasie Present Perfect Simple używamy trzeciej formy czasownika (czasowniki nieregularne) lub dodajemy końcówkę –ed (czasowniki regularne):
I have worked. – Pracowałem. (mówimy o doświadczeniu)
She has worked. – Ona pracowała.
They have worked. – Oni pracowali.
Do konstrukcji zdania w Present Perfect Continuous czasownik w trzeciej formie nie jest potrzebny. Wystarczy dodać do bezokolicznika końcówkę –ing i użyć operatora have / has been.
I have been working. – Pracowałem. (mówimy o ciągłości czynności)
She has been working. – Ona pracowała.
They have been working. – Oni pracowali.
Zarówno w czasie Present Perfect Simple, jak i Present Perfect Continuous przeczenia tworzymy poprzez dodanie słówka not, a pytania poprzez inwersję.
Chcesz dowiedzieć się więcej na temat czasu Present Perfect (Simple)? Koniecznie przeczytaj nasz wcześniejszy artykuł: Czas Present Perfect – kompletny przewodnik >>>
Present Perfect Continuous – praktyczne ćwiczenia
Uzupełnij zdania w czasie Present Perfect Continuous:
- Marta ………………………………. (live) in Gdańsk for three years.
- We ………………………………. (run) a lot lately.
- ………………………………. (she, talk) to Robert recently?
- I ………………………………. (read) more since September.
- Lately, she ………………………………. (visit, not) her friends very often.
- How long ………………………………. (learn) Spanish?
- Tomek ………………………………. (swim, not) lately.
- ………………………………. (I, try) to find your earrings all evening!
- How long ………………………………. (he, stand) there?
- Marta’s eyes are red because she ………………………………. (cry).
- I ………………………………. (clean) for two hours.
- They ……………………………….(meet) for coffee every Sunday since they met.
- How long ………………………………. (keep) this secret from me?
- ………………………………. (she, cook) all day?
- He ………………………………. (talk) a lot about moving to England.
Poprawne odpowiedzi
- Marta has been living in Gdańsk for three years.
- We have been running a lot lately.
- Has she been talking to Robert recently?
- I have been reading more since September.
- Lately, she hasn’t been visiting her friends very often.
- How long have you been learning Spanish?
- Tomek hasn’t been swimming lately.
- I’ve been trying to find your earrings all evening!
- How long has he been standing there?
- Marta’s eyes are red because she has been crying.
- I have been cleaning for two hours.
- They have been meeting for coffee every Sunday since they met.
- How long have you been keeping this secret from me?
- Has she been cooking all day?
- He has been talking a lot about moving to England.
Podsumowanie
Present Perfect Continuous to jeden z tych czasów gramatycznych, które niepotrzebnie przerażają osoby uczące się języka angielskiego. Jest swego rodzaju połączeniem czasów Present Perfect Simple i Present Continuous.
Pomimo, że jest czasem złożonym, jego budowa nie jest trudna i, pamiętając o kilku zasadach, nie powinna sprawiać problemu. 😊
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Jak tworzy się Present Perfect Continuous?
Zdania w czasie Present Perfect Continuous budujemy poprzez dodanie do operatora have been lub has been czasownika z końcówką –ing.
Jakie są najczęstsze błędy przy używaniu czasu Present Perfect Continuous?
Oto kilka błędów, które często pojawiają się przy stosowaniu Present Perfect Continuous:
używanie have zamiast has w trzeciej osobie liczby pojedynczej,
używanie Present Perfect Continuous zamiast Present Perfect Simple, gdy mówimy o czynnościach, które zakończyły się jakiś czas temu,
używanie czasowników statycznych,
brak określnika czasu.
Jakie okoliczniki czasu są typowe dla Present Perfect Continuous?
Okoliczniki czasu typowe dla Present Perfect Continuous to: recently / lately (ostatnio), since (od jakiegoś czasu), for (przez jakiś czas) i all + time expression (day / night / afternoon) [cały + wyrażenie czasu (dzień / noc / popołudnie)].
Potrzebujesz szybkich efektów?
Możemy pomóc! Indywidualne lekcje z doświadczonymi Lektorkami i Lektorami to gwarancja efektów. Angielski od pierwszej minuty i tematyka dostosowana do Twoich zainteresowań pozwolą Ci skutecznie przełamać barierę mówienia.
Odbierz promocyjną lekcję próbną, podczas której przekonasz się o tym jak wyglądają lekcje u Talkersów.
